Rótarýklúbbur Borgarnes,
Ferðafélag Borgarfjarðarhéraðs og Sveitarfélagið Borgarbyggð standa fyrir opnum
fundi um jarðhræringarnar sem hafa verið í gangi á svokölluðu Ljósufjallakerfi.
Frummælandi verður Ari Trausti Guðmundsson jarðeðlisfræðingur sem eftir erindi
sitt mun svara fyrirspurnum fundargesta. Fundurinn verður 15. maí í
Hjálmakletti í Borgarnesi, hefst klukkan 20 og er öllum opinn.
Eins og margir vita hefur
verið aukin jarðskjálftavirkni á þessu svæði að undanförnu. Ari Trausti segir kerfið
allt nái frá Hraunsfirði í NV, til SA um Ljósufjöll, Hnappadal, fjöllin og
dalina austur af honum og allt til Grábrókar í Borgarfirði. Rauðhálsar, skammt
frá Kolbeinstaðafjalli, er hins vegar nýjasta eldstöðin og yngri en landnám. Til
er forn sögusögn sem skrifuð var um þrjúhundruð árum eftir að gaus í Rauðhálsum,
sem talið er í dag eigi við það eldgos. En þar segir m.a.: „Um nóttina kom þar
upp jarðeldur, og brann þá Borgarhraun. Þar var bærinn, sem nú er borgin.“ Var
lengi talið að hér væri verið að vísa til Eldborgar í Hnappadal en við
aldursgreiningu á hrauninu kom í ljós að svo gat ekki verið því það hraun er
mikið eldra. Sagan kennir okkur því að þetta eldstöðvakerfi hafi eytt sveitabæ,
sem staðið hafi þar sem eldgígurinn Rauðhálsar er núna. Í Sturlubók
Landnámabókar segir að bærinn hafði heitið því sérstæða nafni, Hripi.
Aðspurður segðist Ari Trausti fara yfir höfuðatriði
eldvirkni á Íslandi og þá einkanlega á Snæfellsnesi til að ramma virknina í
Ljósufjallakerfinu af. Hann muni segja frá eldvirkni á kerfinu og kynnir
nokkrar helstu eldstöðvarnar. Þeirra á meðal gosstöðvar nálægt Grjótárvatni,
þar sem skjálftavirknin er nú. Hann fer yfir hana og mögulegar orsakir. Að
lokum dregur hann saman þær sviðsmyndir sem varða jarðskjálfta og eldgos á
þessum slóðum og í kerfinu i heild. Hvað getur gerst á núverandi óróasvæði, á
yfirstandandi ári og á næstu árum eða áratugum.
Nánari uoplýsingar um fundinn: Opinn fræðslufundur um skjálftavirkni í Ljósufjallakerfinu - Borgarbyggð
